Linux işletim sistemindeki temel komutlardan bahsedeceğim bugün sizlere. Devamı yazımızda…
Dosya Komutları:
ls : dizini listele
ls -al : dizini gizli dosyalarla birlikte listele
cd dizin : dizini değiştir
cd : home dizinine git
pwd : o anda bulunulan dizini görüntüle
mkdir dizin : yeni bir dizin oluştur.
rm dosya : dosya sil
rm -r dizin : dizin sil
rm -f dosya : dosya’yı silmeye zorla
rm -rf dizin : dizini silmeye zorla
cp dizin1 dizin2 : kopyala dizin1’i , dizin2’ye
cp -r dizin1 dizin2 : kopyala dizin1’i, dizin2’ye; eğer dizin2 yoksa, bunu oluştur.
mv dosya1 dosya2 : yeniden adlandır veya taşı dosya1’i dosya2’ye . Eğer, dosya2 varsa, dosya1 içeriğini dosya2 içine taşı
ln -s dosya link : dosya veya link’e sembolik link oluştur.
touch dosya : dosya’yı oluştur veya güncelle
cat > dosya : dosya’ya standart girdi oluştur
more dosya : dosya’nın içeriğini görüntüle
head dosya : dosya’nın ilk 10 satırını göster
tail dosya : dosya’nın son 10 satırını göster
tail -f dosya : dosya’nın son 10 satırını ve tümünü göster
İşlem Yönetimi:
ps : etkin işlemleri göster
top : tüm işlemleri göster
kill pid : pid başlıklı işlemi sonlandır
killall proc : proc* başlıklı tüm işlemleri bitir
bg : durdurulmuş veya arkada süren görevleri listeler; arkada durdurulmuş bir görevi kaldığı yerden sürdürür.
fg : en güncel görevi ortaya koyar
fg n : n adlı görevi öne getirir
Dosya İzinleri:
chmod kod dosya : dosya izinlerini değiştir, Bu izinler farklı kategorilere göre değişir (kullanıcı, grup ve herkes gibi):
- 4 = okunur (r)
- 2 = yazılır (w)
- 1 = çalıştırılır (x)
Örnekler:
chmod 777 : herkes için oku, yaz, çalıştır
chmod 755 : rwx sahibi için, rx grup ve herkes için.
SSH:
ssh kullanıcı@host : kullanıcı olarak sunucuya bağlan
ssh -p port user@host : kullanıcı olarak port üzerinden sunucuya bağan
ssh -copy -id user@host : kullanıcı için anahtarı ekleyin ve anahtarla ve şifresiz olarak oturum açın
Arama:
grep pattern dosyalar : dosyalarda kalıp arayın
grep -r pattern dir : dizin içinde kalıbı
Sistem Bilgisi:
date : şu anki tarih ve saati göster
cal : bu ayın takvimini göster
uptime : şu anki hizmet süresini göster
w : kimin online olduğunu göster
finger kullanıcı : kullanıcı hakkında bilgi
uname -a : kernel bilgisini göster
cat /proc/cpuinfo : cpu bilgisi
cat /proc/meminfo : hafıza bilgisi
man command : komut için maneli göster
df : disk kullanımı göster
du : dizinlerin boyut kullanımı göster
free : hafıza ve swap kullanımı göster
whereis app : app(uygulama) muhtemel yeri
which app : varsayılan olarak hangi uygulama dizinlerinin çalıştığını göster
Sıkıştırma:
tar cf dosya.tar dosyalar : dizindeki dosyaları içeren dosya.tar adında bir dosya oluştur.
tar xf dosya.tar : dosya.tar dosyasındakileri çıkar
tar czf dosya.tar.gz dosyalar : Gzip ile bir tar dosyası oluştur
tar cjf dosya.tar.bz2 : Bzip2 ile bir tar dosyası hazırla
tar xjf dosya.tar.bz2 :Bzip2 ile dizin çıkar
gzip dosya : dosya sıkıştır ve dosya.gz olarak yeniden adlandır.
gzip -d dosya.gz : dosya.gz’yi dosya olarak geri çıkar
Ağ:
ping host : host’a ping at ve sonucu göster
whois domain : domain için whois bilgisi
dig domain : domain için DNS bilgisi
dig -x host : host çözümünü ters çevir
wget dosya : dosya indir
wget -c dosya : durdurulmuş indirmeye devam
Kurulum:
Kaynaktan kurulum:
./configure
make
make install
dpkg -i pkg.deb : paket kurulumu (Debian)
rpm -Uch pkg.rpm : paket kurulumu (RPM)
Kısayollar:
Ctrl+C : şu anki komutu durdurur
Ctrl+Z : şu anki komutu durdurur, önde fg ile veya arkada bg ile komut işlemini kaldığı yerden sürdürür.
Ctrl+D : exit gibi oturumu kapatır
Ctrl+W : satırdaki bir kelimeyi siler
İstediğiniz bir konu var ise, veya bir hatam var ise yorumlara belirtirseniz çok mutlu olurum. Genç Programcı instagram adresini takip etmeyi unutmayın <3 https://www.instagram.com/gencprogramci/
